Sarsıntıdan sonra bayanlar enfeksiyon riskiyle karşı karşıya

Deprem sonrasında çadırlarda ya da dışarıda hayatta kalmaya çalışan bayanlar için en değerli sıkıntıların başında ‘hijyen’ geliyor. Cinsel Sıhhat ve Üreme Sıhhati Hakları Platformu (CİSÜ) bölgeden gelen bilgiler ışığında yetersiz hijyene bağlı olarak bayan ve çocukları tesiri altına alabilecek enfeksiyon risklerinin her geçen gün arttığını bildirdi.

Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu’na nazaran zelzeleden etkilenen 226 bin hamile bayan var ve bunların 25 bininin önümüzdeki ay doğum yapması bekleniyor. Enfeksiyon riski doğum yapacak bayanlar için çok daha büyük. 

Temiz suya erişim lükse dönüştü

Adıyaman’ın merkezinde bir depoda istekli çalışan birebir vakitte CİSÜ Platformu üyesi Bayanın İnsan Hakları Yeni Tahliller Derneği’nden Tuğçe Canbolat, zelzele bölgesinde en değerli sorunun susuzluk olduğuna dikkat çekti. Hijyenik ped muhtaçlığının büyük ölçüde karşılandığını aktaran Canpolat, “Pedden fazla şu anda bayanların hijyen ve paklık gereçlerine, tuvaletlere ve pak suya erişimleri çok kısıtlı. Bayanlar en çok çamaşır suyu, şampuan, diş fırçası, diş macunu, tuvalet kâğıdı üzere materyalleri talep ediyorlar. Örneğin, benim çalıştığım depoda tuvalet kâğıdı bitmek üzere. İç çamaşırı gelse de çabucak tükeniyor. Çocukların ve ömür alanlarının bakımı ve paklığı de bayanların üzerinde olduğu için paklık gereçlerine çok muhtaçlık duyuyorlar. Bunlar dışında yakın ve orta vadede görülebilecek enfeksiyonların önlenmesi için mantar kremi üzere kolay ilaçlara da çok muhtaçlık var” dedi.

TAPV Cinsel Sıhhat ve Üreme Sıhhati Eğitmeni Nurşen Kanbur da tuvaletlerin paklığında çamaşır suyu kullanımının da değerli olduğuna değinerek, “Tuvalet paklığında çamaşır suyu sulandırılarak kullanılmalıdır. 1 ölçek çamaşır suyuna 9 ölçek su karıştırılarak tuvalet, yüzey, kapı kolları paklığında kullanılabilir. Mutfaklarda kullanılmaz” dedi.

Düşük yapan bayanlar çok fazla

Gaziantep’te arama kurtarma çalışmalarında istekli olarak çalışan, CİSÜ Platformu üyelerinden Bayanlarla Dayanışma Vakfı (KADAV) çalışanı Çağla Akdere de bayanların tuvalete erişimlerinin çok sıkıntı olduğunu söyledi.  Kadınların bölgede bulunan nispeten az hasarlı, yıkılmamış tek katlı meskenlere gidip tuvalet gereksinimlerini karşılamaya çalıştıklarını belirten Akdere, şöyle devam etti: “Mobil tuvalet sayısı çok sonlu. Çok büyük bir hijyen sorunu var. İç çamaşırı yok lakin olsa da değiştirme yerleri çok az. Tuvaletler çok kirli olduğu için orada da değiştirmek mümkün değil. Yalnızca zelzele bölgesinde yaşayanlarda değil istekli çalışan bayanlarda da sistit üzere enfeksiyonlar yaşayanlar çok oluyor. Ped muhtaçlığı benim bulunduğum bölgede hala sürüyordu zira bayanlar AFAD’ın belirlediği noktalara gidip muhtaçlıklarını karşılamaya çalışsalar da nizamlı bir gereksinim karşılama sistemi kurulmuş değil. Kaldırımların üzerine kıyafetler yığılmış durumda ve beşerler buradan gidip gereksinimlerini bulmaya çalışıyor. Bayanlar açısından çok büyük bir özel alan sorunu da var, bir meskendeki nüfus sayısı 45’e kadar çıkıyor. Hatay’da çalışan öteki arkadaşlarımdan öğrendiğime nazaran, düşük yapan ve hamile bayan sayısı çok fazla. Bu bayanlar için sıhhat hizmetlerine erişim sağlayabilecekleri revirler kurmaya çalışıyoruz. Bayanlar ruhsal olarak da çok zorluk yaşıyorlar.”

Jinekolog Tabip Irmak Saraç da zelzele bölgesindeki bayanların tuvalet bulamama ve pak su bulamama üzere problemler nedeniyle olumsuz sıhhat şartlarında yaşamak zorunda kaldıklarına işaret etti. Saraç, bölgedeki bayanlar için şu tekliflerde bulundu: “Her tuvalet sonrası genital bölgenin yıkanması kural değil. Ulaşılabiliyorsa tuvalet kâğıdı ile silmek, kurulamak kafidir. Islak mendil kullanılması uygun değil. Bu eserler genital bölgede alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Pedler ve tamponlar ulaşılabiliyorsa daha sık değiştirilmeye çalışılmalı. Pedlere bağlı vulvanın daima ıslak kalması ve gerilim ve beslenme problemlerine bağlı bağışıklık sisteminde düşkünleşme bazen fırsatçı enfeksiyonlara yol açabilir. İdrarı uzun müddet tutmak da idrar yolu enfeksiyonuna yol açabilir. Her seferinde sonrasında ellerin su ve sabunla yıkanması gerekir. Ulaşılamıyorsa eller için dezenfektan kullanılabilir.”

Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı